Kontaminasyon


KONTAMİNASYON

Pamukta Kirlenme (Kontaminasyon) : Kütlü pamuğun toplanması, taşınması, depolanması ve çırçırlanması aşamalarında başta plastik, jüt vb. olmak üzere, yabancı maddelerin pamuğa karışması, pamuğun kalitesini düşürücü en önemli faktörlerin başında yer almakta olup, dokuma özellikle boyama aşamalarında firelere ve üretim kayıplarına yol açmaktadır.

Kontaminasyon nedir ne değildir?

Pamuk elyafının içine herhangi bir şekilde pamuk dışındaki maddelerin tarladan toplama-çırçırlama ve ambalajı nedeniyle karışması sonucu ipliğin bünyesine girmesidir.

Bunun dışında pamuğun kötü toplanması ve çırçırlanması nedeniyle bünyesine giren çepel ve çiğit kırığı veya elfafın ucunda kalan çiğit kabuğu parçası veya çiğidin ezilmesi sonucu yağ ifrazatı ve yeterli zirai mücadele olmaması, ayrıca diğer nedenlerle örneğin; makineli toplama esnasında toplamadan önce yaprak dökücü ilacın kullanılmasından sonra gecikme nedeniyle tekrar çıkan küçük yaprak uçlarındaki yapışkanlık veya gece gündüz arasındaki ısı farkının artışı ile bitkinin strese girerek ürettiği yapışkanlık gibi etkenler kontaminasyon tarifi içine girmezler…

Yine benzeri neps ve ölü elyaf da bu fasıla ilave edilemez. Neps tümü ile çırçırlamadaki hatalardan ölü elyaf ise iklim koşullarına bağlı olmakla birlikte zamansız ilaçlama, sulama, ve özellikle toplamadan ortaya çıkar.

Sorunun Çözümü:

  • Toplama esnasında işçinin kullandığı ucuz yada bedelsiz gübre ve şeker torbalarının;
  • Çimento torbasına benzer kağıt,
  • Kalın naylon
  • %100 pamuklu bez
  • Nakliye esnasında kullanılan çuvallar %100 pamuklu bez olmalıdır.
  • Çırçırlama esnasında mısır’da yapıldığı üzere çırçır makinelerine kütlü gitmeden önce farfara bandı denilen bir ara temizleme ameliyesiyle herhangi bir şeklide kütlü pamuğa karışmış maddelerin seçilmesi yine bu esnada tam açmamış koza ve hastalıklı kozalardan toplanan kütlülerin ayıklanması sağlanmalıdır.
  • Eğer mükünse çırçırlanan pamuğun preslenmeden önce prese giderken de benzer şekilde gözden geçirilmesi mümkündür.
  • Preslenen balyanın mutlaka %100′ ünü kapatacak şekilde pamuklu bezle sarılması ve kullanılan çemberin galvanize olmasına olmasına dikkat edilmelidir. (Bu konuda tam dikkatlice olmasa da ülkemizde uygulama başlatılmış, ancak henüz gerekli titizlik gösterilmemektedir.)